Thiên nhiên đã ưu đãi dành tặng cho vùng đất Quảng Bình những “miếng ngon, vật lạ” với đầy đủ các loại hải sản ở nước ngọt, nước lợ và nước mặn. Bên cạnh đó, những con mực, con tôm, con cá... dưới bàn tay khéo léo của người dân Quảng Bình đã được chế biến thành những món ăn đặc trưng của vùng đất này. Có lẽ vì vậy, du khách dù đã nếm đủ sơn hào hải vị ở các vùng miền khác, nhưng vẫn cho rằng món ăn ở đây có hương vị đậm đà riêng.

Đến TP Đồng Hới, khoảng từ 5h chiều, du khách ghé vào những dãy quán nằm trên bờ kè biển Nhật Lệ là đã có thể thưởng thức nhiều món ăn được chế biến từ các loại hải sản đầy hấp dẫn.

Chỉ với một bếp than nhỏ và cách nấu không rườm rà qua nhiều công đoạn, du khách nhanh chóng được nhâm nhi đủ các loại hải sản như: cá, tôm, sò, nghêu, ốc... theo hai cách chế biến chủ yếu là nướng và hấp, tùy theo yêu cầu của thực khách. Đây được coi là cách ẩm thực độc đáo của người dân vùng biển “ăn sóng nói gió”, bởi hải sản dù đã nấu chín nhưng vẫn giữ được nguyên mùi vị tươi rói, khi ăn thì béo và rất ngọt.
 

Ảnh: Sò huyết, ngao hấp - Những loại hải sản tươi ngon của Quảng Bình.

   
Trong đó, món sò huyết, ngao khi được hấp thì săm sắp nước và ngọt lịm; cá mú, cá hanh, cá chim nướng thì tươi ngon và béo ngậy, còn mực thì ngọt và giòn... Đáng nói hơn, thú ẩm thực nơi đây còn gắn liền với không gian và cảnh sắc yên bình của biển Nhật Lệ. Trong không gian của biển trời mênh mông, sông nước hữu tình và gió trời lồng lộng, du khách vừa có thể thưởng thức món ăn dân dã vừa được ngắm cảnh hoàng hôn từ từ buông xuống. 

Đặc biệt, du khách còn được giới thiệu một trong những món hải sản tươi ngon, bổ dưỡng và được coi là độc chiêu, đó chính là đẻn biển. Có thể nói, món ăn này đã trở thành niềm tự hào của người dân Quảng Bình và chúng tôi tin rằng, khi thưởng thức đẻn biển, ngay bản thân người bản địa cũng sẽ thấy tự hào với những đặc sản lạ và ngon đến bất ngờ. 

Tuy được chế biến dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng món đẻn ở TP Đồng Hới được nhiều người biết đến nhất là tiết đẻn pha rượu trắng và ram đẻn.
 

Ảnh: Thịt của đẻn chứa nhiều protid và acid amin nên rất ngon và bổ dưỡng.

    
Hãy một lần nhấm nháp hương vị của rượu tiết đẻn bạn sẽ cảm thấy cái vị ấm nồng và hơi chát hòa lẫn tạo nên cảm giác rất khó quên. Ngoài rượu tiết đẻn thì ram đẻn cũng là một món ăn rất ngon. Vị đặc trưng của ram đẻn nơi đây thật khó để diễn tả hết bằng lời. Với cách làm đơn giản, những con đẻn được làm sạch, băm thật nhuyễn rồi cho gia vị vào trộn đều, sau đó cuốn lá lốt thành từng chiếc ram nhỏ và cho lên chảo rán đều. Khi ấy, du khách sẽ cảm nhận được một mùi thơm bốc lên thật cuốn hút. Một đĩa ram đẻn nóng hổi thơm ngon sẽ khiến du khách bốn phương muốn ở mãi không về.

Ẩm thực Quảng Bình còn phong phú và đa dạng với nhiều món bánh, như: bánh bèo, bánh lọc, bánh xèo, bánh đúc, bánh khoái, v.v... 

Ảnh: Bánh lọc tôm sông, bánh xèo gạo lứt Quảng Hoà – Những món ăn dân dã được nhiều du khách ưa thích khi đến Quảng Bình.

         
Bánh xèo gạo lứt Quảng Hòa là một món ăn có tiếng và được nhiều du khách tìm mua để thưởng thức. Bánh được làm từ gạo đỏ, qua nhiều công đoạn chế biến thủ công thành thứ nước bột gạo, rồi dùng khuôn tráng bánh và cho thành sản phẩm. Bánh xèo ăn ngon nhất là lúc vừa tráng xong, tráng tới đâu ăn tới đó. Món bánh xèo được ăn kèm với giá muối chua, rau sống, bánh đa và nước chấm.

Đến Quảng Bình, đặc biệt, nếu du khách đã đặt chân đến TP Đồng Hới thì khó có thể cầm lòng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức từng chiếc bánh mới nấu nóng hổi với tên gọi bánh bột lọc. Món ăn này được bán tại nhiều quán nằm trên đường Lý Thành Đồng.

Món bánh bột lọc tôm sông được làm từ hai nguyên liệu chính là bột sắn và tôm. Ngoài ra, còn có một số nguyên liệu khác, như: măng chua, mộc nhĩ, thịt lợn nạc… Sau khi qua nhiều giai đoạn xay, lọc và nhào khá công phu, người làm bánh sẽ có một thứ bột trắng tinh, thơm và dẻo. Đem vắt mỏng bột sắn thành từng miếng vừa miệng ăn, rồi bỏ vào trong mỗi miếng bột là một con tôm sông đã được rim kỹ cùng một số nguyên liệu khác và dùng lá chuối sứ gói bánh chặt lại. Công đoạn cuối cùng là hấp bánh cho đến khi bánh chín chuyển sang màu trong thì đưa ra khỏi nồi.

Kể về những món ăn dân dã và đặc sản Quảng Bình thì còn rất nhiều, song cũng như bao vùng đất khác, ngoài những món ẩm thực được dùng tại chỗ thì Quảng Bình còn có những sản phẩm ẩm thực phục vụ khách du lịch làm quà cho người thân, bạn bè và gia đình. Trong đó, hầu hết các sản phẩm ẩm thực phục vụ khách du lịch đều gắn liền với những làng nghề nổi tiếng được hình thành và phát triển cùng với đời sống sinh hoạt của cộng đồng dân cư trong lịch sử, như: bánh tráng Tân An (Quảng Thanh, Quảng Trạch), hải sản khô Bảo Ninh, ruốc Hải Thành (TP Đồng Hới), nước mắm Đức Trạch (Bố Trạch), khoai deo Hải Ninh, rượu Võ Xá (Quảng Ninh) v.v…

Điều đáng nói, các sản phẩm của các làng nghề không chỉ đơn thuần có giá trị sử dụng và phục vụ cho hoạt động du lịch mà ở đó còn kết tinh các giá trị văn hóa truyền thống đang được người dân Quảng Bình lưu giữ và nâng niu.